De afgelopen jaren is de markt van de touroperators in de reisbranche sterk veranderd. Maar wat is er veranderd en voor wie? En welke conclusies kunnen we hier uit trekken? Om eerst meer inzicht te krijgen zijn de Top 10 touroperators van 2002 en 2006 naast elkaar gezet. Deze cijfers zijn afkomstig uit de jaarlijkse overzichten van de Top 40 Touroperators uit het vakblad Reisrevue.

Top 10 Touroperators 2002 (op basis van passagiers)
1. Thomas Cook Nederland  1.713.422
2. TUI Nederland  1.269.000
3. Oad  701.000
4. Weekendjeweg.nl  420.000
5. Vacansoleil  378.000
6. De Jong Intra  274.000
7. My Travel  274.000
8. Sudtours  252.522
9. GoGo Tours  130.000
10. Hotelplan  165.523

In de Top 10 van 2006 komen My Travel en Hotelplan niet meer voor. De reisbureaus en touroperatortak van Hotelplan zijn overgenomen door Oad. En My Travel is gefuseerd met Thomas Cook en niet meer actief op de Nederlandse markt.

Top 10 Touroperators 2006 (op basis van passagiers).
1. Weekendjeweg.nl  1.317.000
2. TUI Nederland  1.228.000
3. Thomas Cook Nederland  1.200.000 
4. Oad (incl. Hotelplan)  747.000
5. Vacansoleil  357.000
6. GoGo Tours (Sunweb)  300.000
7. Euro Relais / Belvilla  246.000
8. De Jong Intra  243.500
9. Corendon  238.000
10. Sudtours  160.000

Conclusie 1: online groeit razendsnel
Online groeit en traditionele touroperators staan nog steeds sterk in de Top 10 maar laten geen grote groeicijfers in aantallen passagiers meer zien. De nieuwe online touroperators die de mogelijkheden van het internet optimaal weten te benutten en hun processen vaak volledig geautomatiseerd hebben groeien hard door. Zie weekendjeweg.nl die in 4 jaar tijd het aantal passagiers met 213% kan laten groeien. Maar ook de groei van Sunweb met 131% is opmerkelijk te noemen. Traditionele touroperators zullen dus ook meer met aparte merken direct online naar de klant gaan. Zie bijvoorbeeld Arke.nl, Bex.nl en Kras.nl.

Conclusie 2: wie de klant heeft, heeft de macht
Door de technologische ontwikkelingen komt het traditionele touroperator model in gevaar. De nieuwe online touroperators (of direct sellers) hebben direct contact met de klant en bouwen ook meer marketingkennis op om de klant te bereiken en aan zich te binden. Een traditionele touroperator heeft geen direct contact met de klant. De “eigenaar” van de klant is in dit geval het reisbureau waar de klant boekt. En als je de klant hebt kan je ook nog makkelijker aan bijverkoop doen van reisverzekeringen of andere reisgerelateerde producten. 
 
Conclusie 3: een efficiënt ingericht  proces (lagere distibutiekosten)
Zaken doen, en resultaat gaat om kosten en omzet. Door het optimaal inzetten van technologie is het direct aantal boekingen via internet bij de nieuwe online touroperators boven de 90%. Verder worden alle reisbescheiden en facturen digitaal verzonden. In de administratieve handelingen na het akkoord komen van een boeking komt nog maar weinig tot geen handwerk meer aan te pas. En dat moet ook wel in een branche die het moet hebben van volume en krappe marges. Door een efficiënt proces en het direct contact met de klant hebben de nieuwe online touroperators veel lagere distributiekosten.

Conclusie 4: de traditionele “bulk” touroperators krijgen het moeilijk
In 2007 zijn er al enkele traditionele touroperators “omgevallen” zoals Azur Reizen, HTC Reizen en Olympia Reizen (in 2002 nog goed voor 75.900 passagiers). In totaal is er alleen dit jaar al voor 9 touroperators een faillissement aangevraagd waaronder enkele Turkije specialisten.

Conclusie 5: groei door overnames
Een andere ontwikkeling in de touroperating markt is groei door overnames. Zie ook de recente overname van Eurorelais en Belvilla. Maar ook Sunweb is hard bezig in de overname strijd en hebben ze nu hun merken uitgebreid met: Jiba, Marysol, Eliza was here, GoGo, Traxs, X-travel en Husk en openen ze nieuwe vestigingen in verschillende landen in Europa.