Kan duurzaam toerisme Boracay redden?

Het Filipijnse eiland Boracay sluit vandaag (26 april) haar spreekwoordelijke deuren. Boracay kan de toeristenmassa niet meer aan en neemt radicale maatregelen. Maar is een sluiting de oplossing? Heeft een tijdelijke toeristenstop effect? Of zijn er andere mogelijkheden waar locals én toeristen de vruchten van kunnen plukken?

Honderdduizenden toeristen zullen komend half jaar een andere vakantiebestemming moeten zoeken: het Filipijnse paradijs Boracay gaat tijdelijk op slot. Dat heeft president Duterte begin april besloten. ‘Beerput Boracay’ moet schoongemaakt worden. De toeristenmassa is het Filipijnse eiland teveel geworden. Maar is een tijdelijke sluiting een oplossing op lange termijn? En hoe gaan de locals om met een half jaar zonder toeristen, en voor velen dus ook geen omzet? Ik sprak een anonieme bron; een Nederlandse expat woonachtig op Boracay.

Borocay wordt ‘gesloten’. Wat houdt dit precies in?

“Donderdag 26 april is het D-day voor het eiland. Nieuwe toeristen uit buiten- én binnenland zijn niet langer welkom en toeristen die al op het eiland zijn mogen hun verblijf niet verlengen. Een sluiting van zes maanden is opgelegd maar er wordt al gesproken om na vier maanden weer in ‘soft-opening’ te gaan. Dan mogen er wellicht 25.000 toeristen per dag naar het eiland. Er heerst nogal veel onduidelijkheid en de besluiten worden regelmatig herzien, dus niets is zeker. De meeste locals die ik spreek denken na vier maanden open te kunnen, sommigen houden vast aan zes maanden en een andere groep denkt dat het wel een jaar gaat duren.”

Waarom is deze maatregel genomen denk je?

“Lezers van reismagazine Condé Nast Traveler verkozen Boracay in 2014 tot mooiste eiland ter wereld. Dit onder andere resulteerde in een toestroom van toeristen. In 2017 kwamen 2,1 miljoen toeristen naar het eiland. Aardig wat voor een klein stipje in de oceaan van slechts 10,32 vierkante kilometer. Daarbij komt dat de rioleringen en afvoersystemen bij menig hotel of ander pand niet op orde zijn. De stranden van Boracay zijn hierdoor alles behalve schoon. Tot slot heeft het eiland één centrale weg, die bovendien slecht onderhouden is. Boracay is ten onder gegaan aan haar eigen succes. De komende maanden wordt er hard gewerkt om het eiland op te knappen en de weg te verbeteren, zodat het eiland de vele toeristen beter aankan.”

Hoe reageren de locals op dit besluit?

“De locals die ik spreek begrijpen wel dat het eiland gemoderniseerd moet worden. Begin april heeft president Duterte besloten het eiland te sluiten vanaf 26 april. Dit liet helaas weinig tijd over voor de locals en bedrijven om boekingen te annuleren, oplossingen te zoeken voor personeel en om voorraad te verkopen. Veel kleinere resorts en restaurants werken al jaren met dezelfde staff. Sommige werkgevers betalen hun personeel door, anderen sturen hun team naar zusterbedrijven. Mensen zonder ‘officiële’ baan, zoals de vrolijke meneer die bandana’s en handdoeken verkoopt op het strand, hebben echt een probleem. Hun families zijn namelijk afhankelijk van hun inkomsten en zonder toeristen hebben zij geen werk. Geen werkgever die voor hen opkomt. Verder sluiten ook supermarkten en zijn er ook veel dieren de dupe van de toeristenstop. De Nederlandse organisatie Aklan Animal Rescue & Rehabilitation Center houdt momenteel een fundraising om zoveel mogelijk zwerfhonden te kunnen redden, die normaliter overleven op de afvalresten van toeristen.”

Wat is jouw visie op duurzaam toerisme? Wat is een oplossing voor lange termijn?

“Boracay kan en gaat in de toekomst zeker weer open. Er wordt al een ‘environmental fee’ geheven wanneer toeristen het eiland willen betreden. Hopelijk zal er ook een quota worden ingesteld om het aantal toeristen te beperken. Educatie voor locals en toersiten op het gebied van afvalverwerking en verantwoordelijk genieten van het strand en de zee is geen overbodige luxe. Het eiland kan een voorbeeld nemen aan het Shangri-la resort. Hun ‘Marine Sanctuary Restoration Project’ heeft een educatiecentrum waar kunstmatige koraalriffen worden gemaakt die in zee worden geplaatst om hergroei van het leven in zee te stimuleren. Check ook duurzame concepten zoals restaurant Nonie’s, dat een maandelijkse beach clean-up houdt.”

Wat wordt ‘het nieuwe Boracay’ denk je?

“Siargao, een surfersparadise, wordt komende maanden denk ik ‘het nieuwe Boracay’. Sommige restaurants verhuizen naar aanleiding van de sluiting al naar Siargao. Hopelijk maken ze daar niet dezelfde fouten als hier!”