De groei van het toerisme in Nederland zet door, vooral dankzij de stijging van reizigers uit het buitenland. In de afgelopen vijf jaar groeide het aantal overnachtingen van buitenlandse toeristen met 49 procent. De stijging van het aantal Duitse (+65 procent), Belgische (+50 procent), Amerikaanse (+46 procent), Britse (+32 procent) en Aziatische (+71 procent) hotelgasten in de afgelopen vijf jaar in Nederland is indrukwekkend. Diverse bedrijven profiteren van de flinke stijging van het aantal toeristen, denk bijvoorbeeld aan reisondernemingen, vakantieparken, attractieparken/dierentuinen en musea. Ook hotels hebben profijt van de buitenlandse interesse.

ABN AMRO verwacht dat het aantal hotelovernachtingen in 2018 met 7,3 procent stijgt. We bereiken dit jaar zelfs een kantelpunt: er gaan naar verwachting meer buitenlandse dan binnenlandse hotelgasten overnachten in Nederland. Daarnaast zijn ook deelplatformen in trek. Zo ervaart 36 procent van de logies-ondernemers in Maastricht concurrentie van deelplatformen als Airbnb. Ook in Den Haag, Utrecht, Rotterdam en Amsterdam ligt dit percentage hoog.

De sterke groei van het toerisme is gunstig voor de economie, maar heeft ook een keerzijde. In Amsterdam is de toerismedruk – ook internationaal gezien – relatief hoog. Voor elke inwoner in Amsterdam zijn er – verspreid over het jaar – tien hotelgasten. In augustus 2017 overnachtten er meer toeristen in hotels en Airbnb’s in Amsterdam, dan het aantal inwoners dat de stad telt. “In andere Nederlandse steden lijkt minder sprake te zijn van onvrede. Mocht de groei van het toerisme zich zo doorzetten, is het niet uitgesloten dat ook hier meer weerstand ontstaat”, vertelt Sonny Duijn, Sector Econoom Leisure van ABN AMRO. “Beperkende maatregelen, in combinatie met ongemakken die de groei voor toeristen zelf veroorzaken, kunnen de groei afremmen. Wij denken echter dat het toerisme op lange termijn groeit. Hierbij is het bewaken van de balans tussen toeristen en bewoners belangrijk, bijvoorbeeld door spreiding van het toerisme over verschillende locaties te stimuleren.”

Wereldwijd groeit het toerisme sneller dan de economie. Een recordaantal van meer dan 1 miljard passagiers landde in 2017 op Europese vliegvelden, een stijging van 8% ten opzichte van het jaar ervoor. Ook in bijvoorbeeld Azië, Australië en Afrika is het toerisme gegroeid. Het staat niet op zichzelf. Over langere tijd is er sprake van een stijging van het toerisme. De stijging van de wereldbevolking en de hogere welvaart zijn redenen hiervan. Daarnaast is reizen toegankelijker geworden. De wereld is gekrompen, omdat consumenten door de transparantie die internet brengt nu meer mogelijkheden hebben om zich online te oriënteren.

Vakantievierders kunnen immers op hun gemak vooraf de kosten van een vakantie vergelijken. Die ‘kleinere wereld’ ontstaat ook door de groei van de prijsvechters die goedkoop vliegen mogelijk hebben gemaakt. In 1959 zou je voor een retourticket van New York naar Londen omgerekend naar huidige prijzen, meer dan 3000 euro betalen. Wie vandaag de dag in oktober dezelfde trip wil maken, kan via prijsvechter Norwegian.com voor ongeveer 370 euro de retourvlucht boeken.