Online marketing: Toeristisch onderwijs en praktijk

Dit is een artikel van Marenna van Reijsen lector e-business bij Hogeschool Tio.

Dit vak is toch vooral marketing, zei de student tijdens de les e-commerce. Ik gaf hem gelijk, dit tot verbazing van de klas, en verwees naar de titel van het lesboek: Interactieve Marketing (Pearson 2010). Dezelfde week lees ik op Marketingfacts het artikel: Waar moet het heen met marketingopleidingen? Wie het weet, mag het zeggen! Het bleek een reactie op een eerder artikel waarin studenten hun frustraties uiten over de kloof tussen onderwijs en praktijk als het gaat over (internet)marketing. Het blijkt letterlijk ‘old school marketing’. Het komt serieus voor dat artikelen uit het jaar 2000 als studiemateriaal worden aangeboden. Een serieus signaal, ook al weten we dat je dit vak in de praktijk blijft leren. Waar het heen moet? Ik denk op de goede weg te zijn maar het kan actueler, nog beter met meer samenwerking met de praktijk.

E-commerce een bedreiging?
Toen ik bijna 5 jaar geleden begon als docent e-business bij Hogeschool Tio (mbo/hbo toerisme, hotel- en eventmanagement) mocht ik het vak opzetten. Een hele uitdaging. Het bijbelse boek ‘E-business en e-commerce’ van Dave Chaffey stond al voorgeschreven. Dat eerste jaar heb ik maar weinig studenten enthousiast voor het vak gekregen. Met name de studenten Toerisme zagen het vak als een regelrechte bedreiging van hun carrière in het reisbureau. Nu, schooljaar 2010-2011, schrijven studenten na een semester met lessen e-commerce enthousiast in voor de minor digital marketing. De digital natives ontdekken de mogelijkheden van dit vak voor hun werkzame leven na school.

Wat leren studenten over E-commerce?
Wat leren we de studenten bij het vak e-commerce? We werken toe naar het maken van een compleet e-marketingplan volgens de methode Sostac. We behandelen de diverse marktvormen en inkomstenmodellen om dan snel door te gaan naar de actieve klant. Hoe die klant zich verplaatst en gedraagt binnen de on- en offline werelden en de consequenties die dat voor de online aanbieder heeft. We staan stil bij de online klantlevenscyclus en op welke wijze je als aanbieder met zoekmachine-optimalisatie, e-marketingtechnieken en social media in de verschillende fases het contact met de klant kan leggen en behouden. Dan ‘meten is weten’ en de daarbij aansluitende onderzoeksvormen en we sluiten af met de interne organisatie van een online aanbieder.

De minor digital marketing begint voor de Tio studenten met het opzetten van een internetstrategie voor bijvorbeeld een te organiseren event of reis. De studenten gaan aan de slag met de ontwikkeling van een online platform, maken een e-marketingplan en gaan daadwerkeliijk de geformuleerde doelstellingen proberen te behalen om zo zelf te ervaren wat een succesvolle (online) bedrijfsvoering inhoudt. De minor sluit af met reflectie en een advies hoe de gekozen internetstrategie geoptimaliseerd moet worden.

Online gesprekken
Het vak e-commerce en de minor digital marketing vormen een basis die wij de studenten meegeven zodat ze vertrouwd raken met de online componenten van de bedrijfsvoering. Uiteindelijk gaat het er om dat de student het gesprek met de klant ook online kan voeren. En juist daarvoor is samenwerking met de beroepspraktijk nodig. Hoe reëler en actueler de cases en opdrachten, hoe meer effect dat zal hebben op de motivatie en het resultaat. Dus bedrijven/organisaties die hulp willen bij de online bedrijfsvoering en/of materiaal willen delen zijn meer dan welkom. Juist voor de specialisatie tijdens de minor zal materiaal uit de praktijk de verdieping bij de student versnellen.
Als aanmoediging kan ik aangeven dat onderzoek vanuit het Tio lectoraat e-business onder 500 HBO-studenten aantoont dat 80% er duidelijk in gelooft om social media in te zetten in het contact met klanten. 75% geeft bovendien aan dit leuk te vinden! Een duidelijke kans voor bedrijven om bijvoorbeeld de mogelijkheden van social media voor de organisatie te laten testen.

“Dit vak is toch vooral marketing”, zei de student. Inderdaad marketing en internet, ze zijn niet meer los te zien van elkaar. Studenten, ‘digital natives’, zijn het zichzelf alleen niet bewust omdat ze nooit anders geweten hebben. Eigenlijk is het een pleonasme, interactieve marketing. Het groene gras. De twitterende student. Marketing is meer pingpong dan ooit geworden, laten we het spel spelen.