Sinds een aantal jaar organiseren NHTV en Reiswerk samen een masterclass op de vakdag van de Vakantiebeurs. Dit jaar is Adjiedj Bakas uitgenodigd om de reisbranche eens flink wakker te schudden over wat er in de wereld en de reisbranche staat te gebeuren. Ook vandaag werd deze masterclass weer druk bezocht en ik was er bij. Hieronder geef ik de belangrijkste punten uit de presentatie van Bakas.

Adjiedj Bakas is het met ongeveer 50% van wat er in het ‘Trendrapport Toerisme, Recreatie en Vrije Tijd’ van NRIT en NHTV staat eens. Punten waarop Bakas het oneens is met het rapport zijn co2, energie, het feit dat ouderen steeds meer geld te besteden hebben en dat social media hot is. Voorspellingen komen lang niet altijd uit en Adjiedj heeft daar een pijnlijk voorbeeld van: Lonely Planet zou voorspeld hebben dat Syrië hét vakantieland van 2012 zou worden.

Gastvrijheid in Nederland overschat

We hebben in Nederland nog veel te leren als het gaat om gastvrijheid. Twee eenpersoonsbedden tegen elkaar aan schuiven maakt nog geen tweepersoonsbed. Bij de balie van het hotel opnieuw je creditcard gegevens en paspoort laten zien, terwijl je die gegevens bij het boeken al hebt doorgegeven, is volgens Bakas niet klantvriendelijk. We zullen meer en meer zien dat Chinese en Russische toeristen naar Europa komen om te shoppen. Dit is te danken aan het feit dat de prijs van luxeproducten hier gemiddeld zo’n 30% lager ligt. De Bijenkorf in Amsterdam roept zelfs al in het Chinees en in het Russisch berichten om.

Minder reizen naar Islamitische landen

Op het gebied van uitgaand toerisme voorspelt Bakas dat we over het algemeen minder op vakantie naar Islamitische landen zullen gaan, vanwege de onrust die in die landen heerst.

Meer instellen op flexibiliteit

In de reisbranche moeten we ons flexibeler in gaan stellen. Vandaag bericht NBTC-NIPO dat Nederlanders in 2013 minder op vakantie gaan. Bakas stelt dat dit niet waar is, maar dat we slechts later boeken. We beginnen het nieuwe jaar goed met sparen maar gedurende het jaar gaan we steeds meer uitgeven. Zodra het weer in juli en augustus tegenvalt (en dat zal het ongetwijfeld doen volgens Bakas) gaan we weer massaal last-minute boeken. De consument is echter wel steeds kritischer en denkt goed na over iedere euro die uitgegeven wordt.

Vier trends

Er zijn volgens Adjiedj Bakas vier algemene trends te herkennen. Niet specifiek voor de reisbranche, maar zichtbaar in alle branches.

1. Van schildpadkapitalisme via erectiekapitalisme naar biokapitalisme

Tot ongeveer 1492 leefden we in een schildpadkapitalisme. Er was een kleine elite, de bevolking groeide langzaam en er werd maar weinig gereisd.

Het erectiekapitalisme waarin we ons nu bevinden dankt de naam aan de snelle groei in een relatief korte tijd. We hebben veel grote bedrijven, een grote middenklasse, we reizen veel en de wereldbevolking groeit. Het erectiekapitalisme loopt inmiddels op zijn eind en we staan voor een transitie naar het biokapitalisme.

In het biokapitalisme is duurzaamheid geen hype meer, maar wordt het normaal. In Duitsland krimpt de bevolking en zal het economisch gezien minder voor de wind gaan. In Nederland, dat als economische provincie van Duitsland dient, merken we dat ook.

Het is belangrijk in te spelen op exclusiviteit. Exclusiviteit zal een steeds belangrijkere drijfveer worden, vooral in de opkomende economieën. Marketeers zullen zich dus moeten gaan richten op niches, exclusiviteit, authenticiteit en beleving. Investeren in dienstverlening is hiervoor een vereiste. Goede voorbeelden hiervan zijn zorghotels en hotels waar je je ogen kunt laten laseren of liposuctie kunt laten toepassen. De branchevervaging zal zich verder doorzetten en buitenstaanders, die beter “out of the box” denken, zullen bijzondere veranderingen teweeg brengen in de branche.

2. Outsiders veranderen iedere branche

Outsiders veranderen iedere branche. De reisbranche is daar geen uitzondering op. We kennen de voorbeelden van Ikea dat hotels gaat bouwen en initiatieven als couchsurfing en AirBnB. “De hele gastvrijheidsindustrie wordt veranderd door buitenstaanders”, aldus Bakas. Er zijn voorbeelden van caravans die je gedurende het jaar op het dak van je huis neer kunt zetten als extra slaapkamer. Is het vakantietijd? Dan haal je de caravan van het dak af en koppel je hem aan je auto. Dit concept is niet bedacht door een caravan maker, maar door een architect.

En wat te denken van reizen per capsule, als ware het buizenpost. Van New York naar Los Angeles in 45 minuten. Of een vliegtuig met dermate krachtige motoren dat het door de dampkring heen gaat, en daar vervolgens relatief snel en energiezuinig blijven zweven tot ze boven de plaats van bestemming weer gaan dalen. Dit vliegtuig wordt niet door Boeing of Airbus ontwikkeld, maar door NASA. Of deze specifieke voorbeelden de branche zullen veranderen moet nog blijken, maar het zou zomaar kunnen.

3. Marketing in relatie tot demografische revoluties met gebruikmaking van big data

We kennen de infographics over hoe consumenten hun tijd op internet besteden. Al die data kan geanalyseerd worden. De hotelindustrie en reisbranche moeten meer doen met data-mining en sporenonderzoek in big data op internet. Combineer je dit met demografische gegevens dan kan er zelfs op lokaal niveau ingespeeld worden op wat er speelt onder de mensen. Klagen veel mensen op internet over de sleur in hun leven en zie je dat het de komende maand veel gaat regenen in Nederland? Dankzij big data kun je de (tijdelijke) vergrote vraag naar last-minute vakanties zien aankomen en hierop voorbereid zijn.

Bakas nuanceert dit wel. Sociale media en reviewsites worden misbruikt (zowel door de gast als door de branche).

Gebruik sociale media, doe er iets mee maar hou er wel rekening mee dat er veel fake is

4. De achterkant van de vooruitgang in de economie van het geluk

De mensheid doet het goed. De komende eeuw kan een nieuwe gouden eeuw worden. We bevinden ons als het ware aan de achterkant van de vooruitgang. Het komt allemaal wel goed op het gebied van energie, water en grondstoffen. De menselijke creativiteit ontwikkelt zich alleen maar verder en zorgt voor creatieve oplossingen voor wereldwijde problemen. De toekomst is niet voor bange mensen. Business modellen veranderen. Je moet gaan samenwerken met partijen waarmee je nog nooit hebt samengewerkt. Kortom: De toekomst is voor mensen met lef.

Als je aarzelt groeit je angst, als je waagt groeit je moed.