Door: Frank Oostdam, directeur ANVR.

Innovatie, creativiteit en inspiratie; deze drie kernbegrippen staan centraal gedurende het ANVR congres dat van 6 tot en met 9 oktober in Budapest plaats zal vinden. Prachtig onderwerp voor mooie bespiegelingen en intensieve discussies. Het onderwerp interesseert mijzelf mateloos. Wat drijft innovatie ?, wat maakt een bedrijf innoverend? Hoe boor je een “onuitputtelijke” bron van innovatie en creativiteit aan? Heb je daar voornamelijk veel geld voor nodig of is het meer een kwestie van slim randvoorwaarden creëren en voorwaardenscheppend bezig te zijn? Ik denk dat laatste en dat biedt volgens mij ook veel kansen voor reisorganisaties. De vraag die hieruit voortvloeit: hoe zit het met de innovativiteit, de creativiteit en met de inspiratie in de reissector?

Als je je enigszins verdiept in het onderwerp galmt de retoriek je om de oren. Sla een willekeurige corporate bedrijfssite open en je leest de meest prachtige volzinnen over het belang van innovatie. De realiteit is toch vaak anders. Ik las recentelijk een artikel over een onderzoek waarin medewerkers van bedrijven vragen moesten beantwoorden over innovatief vermogen. 98% van de ondervraagden vond innovatie belangrijk voor het bedrijf. Op de vraag “vind je je zelf innovatief” antwoordde 45% positief. Slechts 2% van de ondervraagden liet weten dat zij door hun bedrijf werden gestimuleerd om hun eigen innoverend vermogen aan te spreken.

Trainen op innovatie
Vreemd is dat toch. Wij trainen mensen op het gebied van kwaliteit, scholen ze op het gebied van veiligheid en klantentevredenheid en allerlei andere dingen . Prima natuurlijk. Maar een training om het innovatief vermogen van onze medewerkers aan te boren en te onderhouden, wordt zelden aangeboden. Terwijl innovatie een diepgewortelde capaciteit binnen het bedrijf zou moeten zijn. Volgens mij bereik je dit doel veel beter door een goede interne organisatie, door het inbedden van het innovatieproces binnen je bedrijf en het betrekken van zoveel mogelijk medewerkers dan dat het betekent dat er flink geïnvesteerd zou moeten worden in een, meestal hele dure R&D afdeling.

Slim organiseren en medewerkers betrekken.
Ik denk namelijk dat innovatie niet zozeer voortkomt uit “eureka” momenten. Natuurlijk heb je de afdeling R&D, de wizzkids en de nerds die plotseling een heilige inval krijgen waaruit innovaties ontstaan. In de meeste gevallen ontstaan innovaties geheel anders.Ik geloof meer in de situatie dat innovaties “gewoon” ontstaan indien innovatief vermogen wordt ingericht als bedrijfsproces en medewerkers worden gestimuleerd om innoverend te denken. Volgens mij kan je dat trainen.

Vervolgens zijn twee zaken belangrijk nl:
De kunst verstaan om vanuit een ander perspectief (“met een frisse blik”) naar je bestaande activiteiten kijken. Waarbij het stellen van doodsimpele vragen volstaat zoals:” kan het ook anders?” Of “wat is er verkeerd aan mijn product of dienstverlening?” Daarnaast is het belangrijk steeds te zoeken naar nieuwe combinaties van bestaande zaken. (“connecting old stuff” zoals Steve Jobs dat ooit heeft gezegd). De succesvolle voorbeelden zijn talrijk. (nescaffe cups, pringles, staande ketchup fles,disney musicals etc etc)

Als het zo is, en ik denk dat het zo is dat een ingebed innovatieproces belangrijker is dan het hebben van een R&D afdeling, dan liggen er voor reisondernemingen op het gebied van innovatie en creativiteit nog veel kansen. Al was het maar omdat ik niet veel bedrijven in de reissector ken met een eigen R&D afdeling. Slim organiseren, medewerkers betrekken, verbindingen realiseren, combinaties maken; dat zijn belangrijke competenties en zijn dat trouwens ook niet de belangrijkste kerncompetenties van succesvolle reisorganisaties?